فرصت‌های نوین بین‌المللی برای سازمان تامین‌اجتماعی

رضا کاشف

مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تامین‌اجتماعی

اتحادیه بین‌المللی تامین‌اجتماعی (ایسا – ISSA) ازجمله سازمان‌هایی است که فعالیت‌های جهانی خود را در قالب منطقه‌ای انجام می‌دهد. ایران نیز از کشورهایی است که در منطقه جنوب آسیا با این اتحادیه همکاری‌های بین‌المللی دارد و کارشناسان فنی سازمان تامین‌اجتماعی نیز در سمینارهای این سازمان که همه‌ساله و یا هر دو سال یکبار برگزار می‌شود، حضور می‌یابند. سازمان تامین‌اجتماعی یکی از اعضای فعال منطقه جنوب آسیاست و موفق شده دامنه فعالیت و همکاری خود را با این سازمان منطقه‌ای تا حدی توسعه دهد که به عضویت هیئت‌رئیسه و کمیسیون‌های فنی این سازمان نیز درآمده است.

به نظر می‌رسد سمینار فنی ایسا، که برای اولین بار در ایران و به میزبانی سازمان تامین‌اجتماعی برگزار می‌شود، تجربه و فرصت جدیدی برای مشارکت بیشتر سازمان تامین‌اجتماعی در تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای و جهانی در حوزه تامین‌اجتماعی است. به طور معمول ایسا در برنامه‌ریزی‌های خود بر چند استراتژی تاکید ویژه دارد و در سمیناری که طی روزهای آینده نیز برگزار می‌شود، آنچه مورد تاکید سازمان تامین‌اجتماعی خواهد بود، موضوع بهبود کارایی و عملکرد اجرایی سازمان‌هاست که شامل اهدافی مانند استفاده از تجربیات سایر کشورها در بهبود عملکرد و کارایی سازمانی و آشنایی و استفاده از گایدلاین‌ها و رهنمودهای اتحادیه بین‌المللی تامین‌اجتماعی به‌عنوان استانداردی جهانی است. سازمان تامین‌اجتماعی نیز بنا دارد 4 استاندارد مصوب ایسا را در مجموعه خود پیاده‌سازی کند که دو محور اصلی فناوری اطلاعات و حکمرانی خوب (good govermance) که در این سمینار پی گرفته خواهد شد، در راستای همین استانداردهاست که سازمان تامین‌اجتماعی بنا به راهبردهای مدیریتی خود تصمیم دارد اقدام به پیاده‌سازی آن‌ها کند. مسئله دیگر تجربیات سازمان تامین‌اجتماعی در حوزه گسترش پوشش تامین‌اجتماعی گروه‌های سخت شناسایی‌شونده است که اتفاقا در سمینار آسیا- پاسیفیک سال گذشته در این رابطه مورد تقدیر قرار گرفت. از همین رو یکی از محورهایی که در این سمینار پیش‌بینی شده، اشتراک تجربه سازمان تامین‌اجتماعی با سایر کشورهای عضو منطقه جنوب آسیاست.

محور مهم دیگر که در ذیل بحث حکمرانی خوب قرار می‌گیرد، بحث پویایی ساختارهای سازمانی است که سازمان تامین‌اجتماعی نیز در راستای استاندارد کردن خدمات و ارتقای کارایی و بهره‌وری خود، در پی نوسازی و بهسازی ساختارهای اداری خود با نگاه به تغییرات آینده است. ایسا در استانداردهای منتشره خود، قابلیت‌هایی را پیش‌بینی کرده و به کشورها توصیه کرده در ساختارهای خود به آن‌ها توجه داشته باشند. به طور مثال یکی از استراتژی‌های اصلی سازمان تامین‌اجتماعی ایران گسترش پوشش بیمه‌ای کارگران خارجی مقیم ایران و کارگران ایرانی مقیم خارج از کشور است.

بدین منظور اداره‌کل اتباع در سازمان تامین‌اجتماعی پیش‌بینی شده است. این موضوع تجربه‌ای نو است که می‌تواند با سایر کشورها نیز به اشتراک گذاشته شود. در طرف مقابل تامین‌اجتماعی ایران نیز امکان استفاده از تجربیات سایر کشورها در حوزه‌های دیگر را دارد و می‌تواند ساختارهای خود را بهینه‌سازی و اصلاح کند. نکته بعدی این است که استانداردهای ایسا چارچوبی کلی به دست می‌دهد که بر اساس شرایط هر کشور و هر سازمان ممکن است دچار تغییراتی کوچک شود اما نباید از چارچوب کلی استاندارد خارج شد. این یکی از خصلت‌های استانداردهای ایساست که طراحی و تدوین آن‌ها بر اساس تجربه کشورهاست و هدف این است که در تمام کشورها اجرا شود.

نکته مهم این است که در تطابق ساختارهای سازمان تامین‌اجتماعی با استانداردهای ایسا، نقاط اشتراک بسیار زیادی وجود دارد اما در عین حال بهینه‌سازی و تغییرات مختصر برای کارایی بهتر نیز مورد نیاز است. خوشبختانه عزم و اراده این بهینه‌سازی‌ها در میان مدیران سازمان تامین‌اجتماعی وجود دارد. به نظر می‌رسد برگزاری سمینار منطقه‌ای ایسا، فرصت مناسبی برای آشنایی با تجارب سایر کشورها و هیئت‌های کارشناسی سازمان‌های تامین‌اجتماعی در سطح منطقه‌ای و جهانی برای بهینه‌سازی ساختارها در سازمان تامین‌اجتماعی است. سازمان تامین‌اجتماعی هرچند چندان از استانداردهای روز دنیا عقب نیست اما باز هم نیاز دارد خود را با تغییرات به‌روز کند. درواقع برگزاری این سمینار شروعی مناسب است برای عملی شدن تاکیدات مدیریت سازمان تامین‌اجتماعی در زمینه مبادلات کارشناسی و استفاده از تجارب کشورهای خارجی برای ارتقای ساختار و ایجاد بهترین سطح از کارآمدی و بهره‌وری در سازمان تامین‌اجتماعی.

منبع: هفته نامه آتیه نو