شمارش معکوس برای آغاز به‌کار صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا
- یکشنبه 2 آبان 1395 ساعت 4:40
معاملات طلا در بورس کالای ایران ما‌ه‌هاست که پر‌رونق است و برآوردهای اولیه حاکی از آن است که صندوق‌های طلا بتوانند ساختار بازارهای طلای فعال در بازارسرمایه ایران را یکپارچه کند. هم‌اکنون معاملات شمش طلا، اوراق آتی سکه و اوراق گواهی سپرده طلا در بورس کالای ایران انجام می‌شود. براساس آمارهای موجود تا 22مهرماه امسال ارزش مبادلات بازار آتی سکه در بورس کالا از مرز 16هزار میلیارد تومان گذشته و در مجموع 16هزارو 200میلیارد تومان سکه در این بازار دادوستد شده است.
در ایران هم مانند برخی کشور‌ها طلا به‌صورت سنتی نقش کالای سرمایه‌ای دارد و در اغلب خانواده‌های ایرانی نقش پشتیبان مالی را ایفا می‌کند. براساس آمارهای رسمی که در سال92 اعلام شد در زمان اوج قیمت‌ها مردم ایران در مجموع 18میلیارد دلار طلا خریدند اما هنوز هیچ‌کس به‌طور دقیق نمی‌داند که حجم طلایی که در دست خانواده‌های ایرانی است، چقدر است. اما نکته با‌اهمیت این است که اغلب مردم خاطرات تلخ افزایش قیمت طلا و ارز را در دوران بحران اقتصادی سال 92 فراموش نکرده‌اند.
بر همین اساس قرار است به‌زودی صندوق‌هایی تاسیس شوند که نقش اصلی آنها ایجاد تعادل در بازار است. به‌طور کلی قیمت طلا در ایران تابعی از قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی است، اما عوامل داخلی نظیر بحران‌های اقتصادی نیز بر قیمت طلا اثر می‌گذارد. درصورت تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا این صندوق‌ها می‌توانند با اجرای مکانیسم‌های بازار‌گردانی از نوسان‌های شدید قیمت طلا جلوگیری کنند. بر همین اساس به‌تازگی چند شرکت تأمین سرمایه درخواستشان را برای تاسیس این صندوق‌ها به بورس ارائه کردند و حتی قرار است از تحلیلگران بین‌المللی برای مدیریت این صندوق‌ها استفاده کنند.
حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران درباره زمان آغاز به‌کار صندوق سرمایه‌گذاری طلا گفت: این موضوع بستگی به این دارد که مجوز‌های لازم برای تاسیس این صندوق‌ها چه زمانی صادر شود. اما شرایط برای انجام معاملات طلا آماده است.او درباره ویژگی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا گفت: به‌طور کلی قیمت طلا در ایران تابعی از قیمت‌های جهانی است و با افزایش یا کاهش قیمت جهانی طلا قیمت سکه و طلا نیز در بازار داخلی افزایش می‌یابد اما صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا می‌توانند منجر به ایجاد تعادل در بازار شوند.
او تأکید کرد: صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا می‌توانند از طریق خرید اوراق آتی، گواهی سپرده و همچنین انجام معاملات فیزیکی طلا فعالیت کنند.مدیرعامل بورس کالا اضافه کرد: با مصوبه‌ای که به‌تازگی سازمان بورس و اوراق بهادار صادر کرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم می‌توانند تا 5درصد از سبدشان را به طلا اختصاص دهند اما با توجه به گستردگی بازار طلا در ایران این مقدار کافی به‌نظر نمی‌رسد از این نظر صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا می‌توانند به‌صورت تخصصی در این بازار فعالیت کنند.
او افزود: صندوق‌های طلا می‌توانند طلای راکد و خانگی را برای کمک به اقتصاد کشور جمع‌آوری کنند.صندوق‌های طلا در دنیا کارایی دارند و برای اینکه از نوسانات جهانی قیمت طلا استفاده شود و در عین حال ریسک تلاطمات را پوشش دهند، مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ افرادی که در این صندوق‌ها یونیت خریداری می‌کنند، می‌توانند یا طلا و یا پول بیاورند.
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه این صندوق‌ها کمک می‌کنند طلای راکد (طلایی که در خانه‌ها نگهداری می‌شود) در این صندوق‌ها برای کمک به اقتصاد کشور جمع‌آوری شود، افزود: شمش طلا هم می‌تواند گزینه پایه دیگری در دارایی‌های این صندوق باشد و مورد استفاده قرار گیرد. خود سکه می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، اما مهم این است که اعتماد مردم به بازار طلا را بتوانیم جذب کنیم.
او درباره وضعیت معاملات گواهی سپرده سکه طلا در بورس کالا اعلام کرد: از اسفندماه سال گذشته این طرح راه‌اندازی شده و یک خزانه بانکی برای آن درنظر گرفته شده است. افرادی که تمایل دارند سکه بهار آزادی آنها در این طرح سپرده‌گذاری شود می‌توانند به خزانه مراجعه کنند. اگر تعداد سکه‌هایشان زیاد است با یک تماس خزانه برایشان ماشین حمل پول ارسال می‌کند تا سکه‌ها را از آنها تحویل بگیرد و رسید به آنها تحویل دهد.
سلطانی‌نژاد با اشاره به اینکه در نهایت سکه‌ها در بانک به نام افراد نگهداری می‌شود و افراد هر وقت که بخواهند می‌توانند سکه‌شان را بفروشند و حتی می‌توانند براساس آنلاین تریدینگ یا روش برخط در منزل خود سکه‌ای که به‌عنوان موجودی آنها ثبت شده است را بفروشند، تصریح کرد: افرادی که می‌خواهند سکه خریداری کنند می‌توانند به این بازار مراجعه کرده و سکه خریداری کنند.
او به امکان انجام معاملات آنلاین (بر خط) در بازار گواهی سپرده طلا اشاره کرد و افزود: افراد از منزل می‌توانند مبادلات را مدیریت کنند و روی قیمت نظارت داشته باشند و هر زمان که خواستند و قیمت به حد مطلوب رسید، به سرعت بفروشند. در واقع افراد در این شیوه دیگر با مخاطرات مربوط به مراجعه به مرکز شهر یا مراکز دیگر خرید و فروش سکه و طلا و مقابله با ریسک حمل‌ونقل مواجه نمی‌شوند.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: کارشناسان بانکی تمام این موارد را رصد می‌کنند. حتی افراد می‌توانند سکه‌ای که مبادله می‌کنند را اصلا مشاهده نکنند، البته هر زمان هم که بخواهند می‌توانند تحویل بگیرند یعنی با ارائه گواهی سپرده، سکه را تحویل بگیرند. گواهی سپرده اگر گم شود هم مسئله‌ای نیست و مثل این می‌ماند که دفترچه حساب بانکی خود را گم کرده باشید اما پولتان را از دست نداده‌اید؛ پولتان در بانک می‌ماند و می‌توانید دوباره به‌صورت المثنی آن را دریافت کند.او اعلام کرد: قیمت براساس نرخ بازار تعیین می‌شود و اگر حجم این بازار بزرگ شود خود تعیین‌کننده قیمت در بازار نقدی خواهد بود.
آمار‌ها نشان می‌دهد که تا 22مهرماه امسال در مجموع 16هزارو 200میلیارد تومان سکه در معاملات آتی بورس کالا دادوستد شده است که این مقدار 42درصد از مجموع کل معاملات این بورس را تشکیل می‌دهد. از ابتدای سال تاکنون 38هزارو 800میلیارد تومان محصول در بورس کالا دادوستد شده است.