تیر تسهیلات تولید به هدف خورد؟

حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان درجمع مردم اراک با بیان این مطلب، تازه‌ترین آمار رسمی پرداخت تسهیلات 16هزار میلیارد تومانی تولید به بنگاه‌های کوچک و متوسط را ارائه کرد؛ تسهیلاتی که پرداخت آن برای خروج 7500واحد تولیدی از رکود مدنظر قرار گرفت و پس از تصویب دولت در اردیبهشت‌ماه امسال طی بخشنامه‌ بانک مرکزی به بانک‌های عامل ابلاغ شد.

بر مبنای این طرح استفاده از ظرفیت‌های خالی و راه‌اندازی مجدد واحدهای کوچک و متوسط تعطیل با پرداخت تسهیلات مذکور تا پایان امسال هدفگذاری و مقرر شد تا برای تخصیص بهینه تسهیلات نظام بانکی به این بنگاه‌ها، «کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید» در استان‌های کشور تشکیل شود.

اما اکنون با گذشت 7‌ماه از کلید‌خوردن پرداخت تسهیلات 16هزار میلیارد تومانی و حتی با استناد به آمارهای دولتی نیز نه‌تنها حدود یک سوم این تسهیلات به بنگاه‌های مشمول پرداخت نشده و از آنجا که تسهیلات مذکور نام تسهیلات رونق تولید در سال 95را یدک می‌کشد، حتی پرداخت دیر‌هنگام این تسهیلات نیز قادر به رفع مشکلات بنگاه‌های مشمول تا پایان امسال نخواهد بود.
از سوی دیگر فعالان بخش خصوصی و تولید‌کنندگان انتقادهایی نسبت به کم و کیف پرداخت این تسهیلات مانند استفاده از آن برای تمدید و استمهال وام‌های گذشته و برآورده نشدن اهداف پیش‌بینی شده اجرای این طرح دارند.

همچنین به‌رغم اختلافات آماری قبلی، دستگاه‌های دولتی در مورد رقم تسهیلات پرداختی و تعداد بنگاه‌های دریافت‌کننده این تسهیلات، آخرین آمار ارائه شده توسط رئیس‌کل بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد کم و کیف پرداخت تسهیلات مذکور با یکدیگر مطابقت داشته و آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد از ابتدای امسال تاکنون بیش از 92هزار و 300میلیارد ریال تسهیلات به 12هزار و 361بنگاه کوچک و متوسط سراسر کشور پرداخت شده است.

به اعتقاد مسئولان بخش صنعت مقرر شده بود تا تسهیلات 16هزار میلیارد تومانی به واحدهای صنعتی اعطا شود اما در ادامه با افزودن قید بنگاه‌های کوچک، این تسهیلات مشمول بنگاه‌های بخش کشاورزی نیز شد.با وجود این گرچه بانک مرکزی با استناد به آمارهای وزارت صنعت فهرست میزان برخورداری بنگاه‌های تولیدی در استان‌های مختلف از تسهیلات 16هزار میلیارد تومانی را اعلام کرده است اما نه وزارت صنعت و نه بانک مرکزی رقم دقیقی در مورد میزان تسهیلات و تعداد بنگاه‌های کوچک بخش کشاورزی یا متوسط بخش صنعت از این تسهیلات اعلام نکرده‌اند.

دیروز محمود حجتی، وزیر جهادکشاورزی بار دیگر تأکید کرد که هیچ منعی برای ارائه تسهیلات به تولید‌کنندگان این بخش وجود نداشته و باید بانک‌ها حمایت‌های مالی و اعتباری را دریغ نکرده و برای پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان بخش کشاورزی حمایت همه جانبه‌ای داشته باشند.

با وجود این چندی پیش رضا رحمانی، معاون امور تولید وزیر صنعت به خبرنگار ما اعلام کرد که از نظر تعداد سهم بنگاه‌های کوچک بخش کشاورزی(صنایع تبدیلی و تکمیلی و واحدهای خرد تولیدی که سرمایه کمتری نیاز دارند) نسبت به بنگاه‌های متوسط بیشتر بوده اما از نظر رقم تسهیلات پرداختی، با توجه به سهم ریالی بالاتر بنگاه‌های متوسط از بنگاه‌های کوچک، حدود نیمی از تسهیلات مذکور به بنگاه‌های متوسط صنعتی پرداخت شده است.

به کارگیری تسهیلات16هزار میلیارد تومانی تولید برای تمدید و استمهال وام‌های گذشته، ابهام در میزان تسهیلات پرداختی و تعداد بنگاه‌های برخوردار از این تسهیلات عمده‌ترین انتقادهای رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی در مورد کم و کیف اجرای طرح مذکور و پرداخت این تسهیلات است.

ابوالفضل روغنی گلپایگانی با بیان اینکه بخشی از آمار تسهیلات پرداختی دولت به تولیدکنندگان تمدید و استمهال وام‌های گذشته است به تسنیم اعلام کرد، اخیراً هم دولت با انتشار یک جدول، آماری از میزان پرداخت تسهیلات 16هزار میلیاردی برای تکمیل پروژه‌های صنعتی نیمه‌تمام ارائه کرده که این آمار ابهاماتی دارد. وی با اشاره به اینکه نقل‌قول‌های مختلفی از میزان تسهیلات ارائه شده به بخش تولید مطرح است، افزود:

کمتر از 5‌ماه تا پایان سال باقی مانده و بعید است تمام تسهیلات 16هزار میلیارد تومانی تا پایان امسال در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد. به اعتقاد بنده، پرداخت تسهیلات به 3تا 4هزار واحد تولیدی با واقعیت مطابقت بیشتری دارد تا 9هزار و 500واحد. روغنی تأکید کرد که امروز تولیدکننده نیازمند سیاست‌های جدی دولت برای رفع رکود است، اما همچنان رکود در بازار وجود داشته و این مشکل با پرداخت تسهیلات ناچیز به تولیدکنندگان برطرف نخواهد شد.