با وجود اقدامات انجام شده برای مقابله با قاچاق کالا در مبادی ورودی، گلوگاهها و تشدید برخورد با این اقلام در سطح بازار، هنوز هم قاچاق سازمان یافته نقش مهمی در ورود کالاهای قاچاق به کشورمان داشته و قاچاقچیان دانهدرشت با قرار گرفتن در حاشیه امن سهم ناچیزی در پروندههای کلان برخورد با قاچاق کالا و ارز دارند. همچنین رسیدگی به پرونده قاچاقچیان دانه درشت و قاچاق سازمان یافته در سایر مراجع ذیصلاح صورت میگیرد.
معاون سابق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با انتقاد از بیتوجهی این ستاد به موضوع پیشگیری اعلام کرد: آمارهایی که طی سالهای 94و 95از سوی بعضی دستگاههای مسئول ارائه شده حاکی از آن است که کمتر از 10درصد پروندههای قاچاق مکشوفه، مربوط به عوامل اصلی و باندهای قاچاق کالاست؛ این یعنی بیش از 90درصد فعالیتهایی که در بخش مقابلهای، کنترلی، نظارت و بازرسی انجام میشود، مربوط به عوامل خردهپاست.
مهدی ابویی با اشاره به لزوم توجه جدی به موضوع «پیشگیری» در امر مبارزه با قاچاق کالا و ارز به تسنیم گفت: طی 25سال گذشته تنها در مقاطعی که مسئولان دستگاههای ذیربط به اصل پیشگیری توجه جدی داشتند، توانستند در مهار و کاهش قاچاق گامهای موفقی بردارند. به گفته وی، توجه به این اصل بهمعنای کاستن از حجم فعالیت سایر اصول مانند مقابله، کنترل و نظارت در مرزها و مبادی ورودی و خروجی کالاها و همچنین مسیرهای حملونقل و مراکز توزیع کالا نیست بلکه موضوع مقابله و اقدامات انتظامی و کنترلی باید در اولویت دوم فعالیتها قرار گیرد.
این در حالی است که مدیرکل دفترمبارزه با قاچاق کالا و ارز سازمان تعزیرات حکومتی در گفتوگو با خبرنگار ما با اشاره به رشد 65درصدی تعداد پروندههای بالای 100میلیون تومانی قاچاق طی ششماهه نخست امسال نسبت بهمدت مشابه سال قبل اعلام کرد: تعداد پروندههای بیش از 100میلیون تومان(مهم و ملی) طی سال 92معادل 379فقره، درسال 93معادل820فقره و در سال 94هزار و 395فقره بوده است با وجود این طی ششماهه نخست امسال تعداد پروندههای وارده قاچاق به سازمان تعزیرات حکومتی حدود 24هزار پرونده بوده که از این تعداد حدود هزار و 26فقره پرونده بالای 100میلیون تومان (مهم و ملی) یعنی حدود 7تا 8درصد پروندهها را شامل میشود.
عبدالمجید اجتهادی با تأکید بر تسریع برخورد با قاچاق کالا افزود: تعداد پروندههای بالای 100میلیون تومان قاچاق طی شش ماهه نخست امسال نسبت به شش ماهه نخست سال 94حدود 65درصد رشد داشته است چرا که تعداد این پروندهها طی ششماهه نخست سال 94حدود 621فقره بوده است. همچنین اکنون تعداد پروندههای قاچاق ارجاع شده به سازمان تعزیرات حکومتی با رقم کمتر از 10میلیون تومان بسیار کم است چرا که با راهاندازی و استقرار سامانه گمرک و تشکیل قرار گاه مقابله با قاچاق کالای نیروی انتظامی در همه استانها مقابله با واردات کالای قاچاق تشدید شده است.
مدیرکل دفترمبارزه با قاچاق کالا و ارز سازمان تعزیرات حکومتی با اظهار بیاطلاعی از تعداد پروندههای قاچاق دانه درشت و سازمان یافته اعلام کرد: رسیدگی به پروندههای قاچاق سازمان یافته و دانه درشتهای قاچاق در صلاحیت سازمان تعزیرات حکومتی نبوده و دادسرای انقلاب اسلامی متولی رسیدگی به این پروندههاست و باید تعداد این پروندهها را از دادگستری دریافت کرد.
اساسا پروندههای قاچاق سازمان یافته و کالاهای ممنوعه به تعزیرات نمیآید و پروندههایی که در تعزیرات رسیدگی میشود مربوط به کالاهای مجازی است که به شیوه غیرقانونی و قاچاق وارد کشور میشود. اجتهادی تأکید کرد: اکنون شرایط برای برخورد با دانهدرشتها و قاچاق سازمان یافته مهیا شده و روبه رشد بودن این پروندهها بیانگر روند خوب مبارزه با دانه درشتهای قاچاق است بهنحوی که ریسک قاچاق کالا به خوبی بالا رفته و افزایش هزینه قاچاق برای قاچاقچی خودبهخود منجر به قطع قاچاق میشود. با وجود این، شرایط قاچاق سازمانیافته و واردات کالاهای ممنوعه که ممکن است علاوه بر منافع اقتصادی، منافع سیاسی نیز پشت آن باشد، بهگونهدیگری است.