زنگنه این خبر را با افتخار اعلام میکند: «کسی در سال گذشته گمان نمیکرد تولید و صادرات نفت ایران در ظرف مدت کوتاهی (٤ ماه) بیش از یک میلیون بشکه در روز افزایش یابد. صادرات نفت خام ایران تا پایان ماه اکتبر میلادی به ٢ میلیون و ٤٤٠ هزار بشکه در روز رسیده که از بیسابقهترین رقمهای تاریخی است. » هرچند آمار و ارقام نوید تحولات شگرف دیگری را هم میدهند؛ آن هم در شرایطی که اقتصاد کشور همچنان با ته مانده تحریمها دست و پنجه نرم میکند.
به گفته سید محسن قمصری، مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران، حالا بیش از ٧٠٠ هزار بشکه نفت کشور راهی قاره سبز میشود. البته کشورهای آسیایی همچنان بزرگترین مشتریان نفت ایران هستند.
قمصری میگوید: سهم کشورهای آسیایی از نفت ایران، یک میلیون و ٧٤٠ هزار بشکه در روز است. عددی که حالا از بازگشت مقتدرانه ایران به بازارهای جهانی نفت حکایت دارد. هرچند که در به دست آوردن این بازار، موانع بسیاری بوده، اما برداشته شدن این موانع مرهون حرکتهای حساب شده دیپلماسی نفتی در مواجه با بازارهای بینالمللی و البته اوپک است.
محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک درباره میزان صادرات ایران در دولت تدبیر و امید به «اعتماد» گفت: «افزایش میزان صادرات نفت در شرایطی که هنوز ردپای تحریمها را بر اندام اقتصاد و صنعت کشور میتوان دید، این خبر خوشی محسوب میشود.»
البته او در عین حال میگوید: «اگر بخواهیم عمیقتر به چنین آماری نگاه کنیم، متوجه میشویم که اعلام چنین آماری در شرایطی است که میزان صادرات فرآوردههای نفتی کشور رشد چندانی نداشته است، نمیتواند یک رخداد ١٠٠درصد مثبت تلقی شود. بنابراین نباید تنها به این آمار، صرف اینکه میزان صادرات ما افزایش داشته است، دل خوش کرد و به لحاظ دیپلماسی و بازگشت به بازارهای جهانی اتفاق بزرگی است.»
نماینده سابق ایران در اوپک اضافه میکند: «ایران همچنان میتواند نقش پررنگی در بازار جهانی نفت داشته باشد، اما زمانی میتوانیم صنعت نفت را در مسیر ترقی بدانیم که میزان صادرات فرآوردههای نفتی افزایش یافته و تنها به خامفروشی اکتفا نکنیم.»
مهدی پورقاضی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران هم در این رابطه میگوید: «مهمترین عاملی که موجب شد میزان صادرات نفت ایران افزایش قابل توجهی بیابد، به کارگیری دیپلماسی بینالمللی مناسبدولت تدبیر و امید است که به موجب آن فضای سیاسی بینالمللی نسبت به ایران در یک ریلگذاری صحیح و مثبت قرار گرفت.»
او با تاکید براینکه میزان رشد ٥-٤ درصدی اقتصاد کشور را به جرات میتوان نتیجه رونق صنعت نفت و توسعه صادرات نفت و فرآوردههای نفتی دانست، ادامه میدهد: «با نیم نگاهی به وضعیت اقتصادی کشور در دولت یازدهم میتوان گفت که صنعت پیشرو کشور در حال حاضر، صنعت نفت و وابستگان آن از جمله پتروشیمی و گاز است.»
بر اساس گفتههای قاضیپور بخش دیگری از این رشد قابل توجه صادرات را مرهون تلاش بینظیر کارکنان صنعت نفت هستیم که با وجود تمام مشکلات و حتی دوری این صنعت از تکنولوژی روز دنیا، توانستند چنین آماری صادراتی را در دوران پساتحریم رقم بزنند که قابل تقدیر است. حالا نفت یک گام جلوتر از بخشهای دیگر اقتصاد است؛ نفت از فرصتی که توافق برجام در اختیار اقتصاد ایران گذاشت، بیشترین استفاده را کرده است.
اگرچه در این مسیر موانع کم نبود، اما تولید نفت حالا به جرات میتواند مهمترین دستاورد اقتصاد ایران از برجام باشد. آذرماه سال گذشته و در شرایطی که عربستان و همپیمانهایش یعنی کشورهای حاشیه خلیج فارس با طرح فریز نفتی میخواستند تولید نفت ایران را متوقف کنند، دیپلماسی نفت ایران بازی عربستان را در اوپک به هم زد. در هر ٤ نشست اوپک، عربستان اصرار کرد که ایران به سقف تولید قبلی بازنگردد، اما ایران مقابل این زیادهخواهیها ایستاد. حالا ایران به تولید پیش از تحریمها بازگشته و عربستان هم به کاهش تولید خود تن داده است.
22439