اغلب بانکهای کشور، تسهیلات را مشروط به بلوکه کردن بخشی از وام پرداخت میکنند

به گزارش عیارآنلاین، گزارش ها نشان می‌دهد هم‌اکنون، اغلب بانک‌های تجاری کشور نیز، به جز ۳-۲بانک بزرگ دولتی، تسهیلات را با این شیوه و فقط مشروط به بلوکه کردن بخشی از سپرده یا تسهیلات می‌پردازند. درحالی‌که بخشنامه بانک مرکزی، صریحا بلوکه کردن بخشی از تسهیلات اعطایی به مشتریان را ممنوع می‌داند. به جز این، بارها از سوی رئیس بانک مرکزی و دیگر مسئولان بانکی نیز بر ممنوعیت این موضوع تأکید شده است و آخرین‌بار هفته گذشته ‌فرشاد حیدری، معاون نظارتی بانک مرکزی نیز در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری تأکید کرد که بلوکه شدن بخشی از سپرده یا تسهیلات متقاضیان وام تخلف است و با بانک‌های متخلف برخورد می‌شود.
نکته قابل تامل این است که بانک‌ها در اعلام نرخ سود تسهیلات به مشتریان، به دستورالعمل بانک مرکزی پایبند هستند و نرخ سود عقود مبادله‌ای را ۱۸درصد و نرخ عقود مشارکتی را ۲۱درصد اعلام می‌کنند اما در عمل با بلوکه کردن بخشی از پول مشتری به‌عنوان تضمین، به‌مراتب سودهای بالاتری از او می‌گیرند. این در حالی است که همه بانک‌ها تضامین بسیار سختگیرانه‌ای از مشتری می‌خواهند که ضامن کارمند با نامه کسر اقساط از حقوق، سند ملکی، چک و سفته ازجمله آنهاست.

تعهد محضری برای بلوکه‌شدن سپرده
یکی از متقاضیان دریافت تسهیلات از یک بانک خصوصی‌شده اظهار می‌کند: این بانک برای پرداخت یک فقره وام ۷میلیون تومانی خرید کالا با سود ۱۸درصد از او خواسته است مبلغ ۲٫۵میلیون تومان در حساب بلوکه کند و تعهد محضری بدهد که تا ۳۶‌ماه حق برداشت یا استفاده از این مبالغ برای تسویه اقساط پایانی را ندارد. در پیگیری این فرد از مدیرعامل بانک و حتی مسئولان بانک مرکزی به او گفته شده است که بانک‌ها اجازه ندارند مبلغی از تسهیلات را بلوکه کنند اما می‌توانند به‌عنوان وثیقه، مبالغی از سپرده مشتری را نزد خود مسدود کنند. تحقیقات میدانی خبرنگار همشهری حاکی از این است که یکی از بانک‌های وابسته به یک نهاد عمومی ۵۰میلیون تومان تسهیلات می‌پردازد اما ۸میلیون تومان آن را تا زمان تسویه بلوکه می‌کند و مشتری باید ۳۶قسط ۲میلیونی بپردازد.
مسئول اعتبارات بانک می‌گوید نرخ سود این وام ۱۸درصد و کاملا مطابق با دستورالعمل بانک مرکزی است. یکی از بانک‌های خصوصی که در بورس نیز حضور دارد در ازای پرداخت وام ۲۰میلیون تومانی یک دفترچه قسط ۳۶برگی با اقساط ماهانه ۷۲۵هزار تومان می‌دهد.
این بانک نیز ۵میلیون و ۴۰۰هزار تومان از تسهیلات را تا زمان بازپرداخت آخرین قسط بلوکه می‌کند. یک موسسه مالی و اعتباری مجوزدار هم به همین ترتیب ۲۵درصد از مبلغ تسهیلات را بلوکه می‌کند. بانک‌های دیگر نیز اغلب بین ۲۰تا ۳۰درصد تسهیلات یا سپرده متقاضی را تا زمان بازپرداخت آخرین قسط بلوکه می‌کنند. در این میان برخی بانک‌های دولتی نیز که به سختی وام می‌دهند، از مشتری می‌خواهند معادل ۳۰تا ۴۰درصد از رقم تسهیلات درخواستی را به‌مدت ۳تا ۶‌ماه به‌صورت قرض‌الحسنه نزد بانک سپرده کند اما پس از پرداخت وام این سپرده‌ها آزاد می‌شوند.

مؤسسات غیرمجاز روسفید شدند
در دهه۸۰، به واسطه خلأیی که با سختگیری بانک‌ها در فرایند وام‌دهی ایجاد شده بود، زمینه برای ورود مؤسسات غیرمجاز به گود پرداخت تسهیلات به شرط سپرده‌گذاری و بلوکه شدن بخشی از آن مهیا شد و به آنها فرصت رشد و توسعه داد.
در آن دوران یکی از صندوق‌های قرض‌الحسنه غیرمجاز، که حالا نام بانک برخود گذاشته است، و به تبع آن مابقی غیرمجازها به‌صورت فراگیر با بلوکه کردن ۲۰تا ۳۰درصد از تسهیلات پرداختی به مشتری، وام‌هایی می‌پرداختند که با احتساب مبالغ بلوکه شده، نرخ بهره آن تا ۱۰درصد بالاتر از نرخ رسمی بود و به مشتری اجازه می‌دادند مبالغ بلوکه شده را برای تسویه اقساط پایانی استفاده کند، شیوه‌ای که اکنون به‌صورت گسترده در دستور کار بانک‌های مجاز هم قرار گرفته است با این تفاوت که مبالغ بلوکه‌شده تا بازپرداخت آخرین قسط توسط مشتری بلوکه می‌ماند.

منبع: بنکر